Hem ev sahipleri hem de kiracıları ilgilendiren sorunların başında ev tadilatları geliyor. Çıkan masrafları kim ödeyecek, süreç nasıl işleyecek, giderler nasıl karşılanacak tartışma konusu oluyor. Özellikle söz konusu yüksek dış cephe kaplama fiyatları, mantolama gibi geniş çaplı tadilatlar olduğunda, ev sahipleri ve kiracılar arasında sorunlar baş gösterebiliyor.
Yasalar Ne Diyor?
6098 sayılı Türk Borçlar Kanunu, konuyu ele alıyor. Hangi masrafları kimin karşılayacağı ve maliyetlerin nasıl karşılanacağı yasa çerçevesinde açıklanıyor. Kiracıların kiradan düşebileceği masraflarla ilgili Türk Borçlar Kanunu’nun 306. maddesi, tüm soruları yanıtlıyor. Madde çerçevesinde, kiracının kiraya verilen mülkteki ayıbın, uygun bir süre zarfında giderilmesini isteyebileceği belirtiliyor. Bu sürede ayıp giderilmediğinde, kiracı ev sahibinin hesabına sorunu gidertebiliyor ve bundan doğan alacağı kira bedelinden düşebiliyor. Kiralayan, ayıplı parçanın karşılığında ayıpsız bir benzer ile değişim de isteyebiliyor.
Örneklerle Kiracı Giderleri
- Apartman temizliği ve aidat gibi kiracının kullanımına dayalı giderler kiracının sorumluluğunda görülüyor.
- Kiralanan evdeki ısıtma, su ve elektrik tesisatlarında sorun olduğunda, sorumluluk ev sahibinde bulunuyor. Kiracı, tadilat giderlerini ev sahibinden isteyebiliyor. Yalnız giderlerin faturalandırılması, delili olması gerekiyor.
- Kiralanan mülk eşyalıysa, beyaz eşyada ve elektrikli ev aletlerinde oluşan arızanın bedeli ev sahibine ait görülüyor. Kombi de bu parçalar arasında yer alıyor.
- Kiracının ikamet ettiği konutun ısıtma, su ve elektrik giderlerinden sorumlu olduğu biliniyor. Ayrıca kiracı, evin aylık oturma bedelini ev sahibine zamanında gönderme yükümlülüğünü de üstleniyor.
- Evde yapılacak pencere değişimi, fayans kırma gibi evin yapısıyla ilgili değişiklikler ev sahibinin onayıyla gerçekleştirilebiliyor ve işlemin ücretleri ev sahiplerine fatura ediliyor. İşlem öncesinde fiyat bilgisi almak, ev sahibini bilgilendirmek ve işlem sonrasında tutarı belgelendirmek, kiracıya düşüyor. Örneğin fayans değiştiğinde fayans ustası tarafından hazırlanan fatura, ev sahibine gösterilebiliyor. Ev sahibine ait olan gider, kiradan tek seferde veya anlaşma halinde taksit taksit düşülerek karşılanıyor.
- Eğer yeni taşınılan bir ev söz konusuysa, ev sahibi tadilat gereken durumların maliyetini üstleniyor. Eve taşınmadan önce kiracının tüm isteklerini belirtmesi, ev sahibi ile konuşması ve anlaşma halinde tadilatı talep etmesi şart koşuluyor.
Ev Sahibi Kiradan Düşmeyi Reddederse
Ev sahibi ilgili giderlerin maliyetini kiradan düşmeyi reddederse, kiracının mahkemeye gitme hakkı saklı tutuluyor. Yargıtay’ın önüne giden uyuşmazlıklarda, kiracının boya, kartonpiyer, yalıtım gibi tadilatlarının faydalı ve zorunlu onarım olarak görüldüğü belirtiliyor. Bu tadilatların dekorasyon olarak değerlendirilmediği, değer artırıcı masraf ve harcama olduğu için yazılı onay ile ev sahibinden talep edilebileceğinin altı çiziliyor. Diğer bir deyişle, boya, kartonpiyer, ısı yalıtımı gibi masraflar, belgelendirilmek ve onayla yapılmak şartıyla kiradan düşülebiliyor.
Yargıtay’ın ev sahibi ve kiracılar arasında yaşanan ilginç olaylara karşı verdiği kararlardan örnekler ise şöyle:
- Yargıtay, sahte kimlik numarası ile ev kiralayan ardından evin kombisini çalan kiracı hakkında örnek bir karar verdi. Mahkemenin verdiği hırsızlık suçu cezasını bozan Yargıtay, suçun dolandırıcılık olduğuna hükmetti.
- Yargıtay, ev kirasının artışıyla ilgili kira sözleşmesinde bir madde bulunmadığında, ev sahibinin tek taraflı yaptığı artış dolayısıyla kiracının tahliyesinin istenemeyeceğine hükmetti. Yıllık kira artışının ÜFE ile orantılı olması gerektiğinin vurgusu yapıldı.
- Yargıtay, mülk sahibinin yazılı izni olmadan masraf yapılması halinde masraf ödenemeyeceğine hükmetti. Emsal kararda kiracının yazılı izin alma ve giderleri belgeleme gereği olduğunun altı çizildi.
Siz de örneklerden yola çıkarak ev sahibinizle iletişime geçebilir veya sorununuz hakkında bir hukukçuya danışarak destek alabilirsiniz.